Bij het verzamelen van data – en ook verder gedurende het volledige proces van je onderzoek – is het essentieel dat ethische maatstaven gerespecteerd worden. Sommige worden door de wet opgelegd, andere zijn algemeen aanvaard in de (internationale) wetenschappelijke praktijk. Op Europees en nationaal niveau is wetgeving van kracht met betrekking tot wetenschappelijke experimenten met mensen, menselijk materiaal en dieren, en vaak ook met betrekking tot wetenschappelijk onderzoek met een ruimere impact op de mens en zijn omgeving.

Voor meer informatie over ethische aspecten van humane studies kan je terecht bij de Commissie voor Medische Ethiek en Hiruz. Hier vind je onder meer richtlijnen per type onderzoek, nl. academisch of door de industrie gefinancierd onderzoek. Een academisch onderzoek omvat een interventioneel onderzoek, een retrospectief onderzoek, een prospectief onderzoek en een onderzoek in het kader van een scriptie of Z-lijn.

De commissies adviseren onder andere over een Informed Consent, dat in de eerste plaats tot doel heeft de deelnemer aan de studie op een begrijpelijke en zo volledig mogelijke wijze te informeren over het onderzoek en de nazorg. Via de ondertekening van de Informed Consent geeft de deelnemer zijn/haar toestemming tot deelname aan het onderzoek.

Ook kan je er advies inwinnen over een Trusted Third Party (TTP of onafhankelijke derde), een instantie die broncode, datacertificaten en sleutels voor derden in bewaring neemt. In België is dit het eHealth-platform van de Federale Overheid. Codering en anonimisering zorgt ervoor dat persoonsgegevens worden omgezet naar gecodeerde of anonieme gegevens waaruit de identiteit van deelnemers niet rechtstreeks of onrechtstreeks kan worden afgeleid. Meer informatie vind je op de website van de Federale Overheid.

Voor informatie over ethische aspecten van experimenten met dieren kan je terecht bij de Ethische Commissie Dierproeven.